Page 44 - คู่มือ RF -kt-20-08-2018-4-45 (ฉบับเต็ม)_(29-08-18)
P. 44
เพื่อแก้ไขปัญหาหรือพัฒนาตนเอง ถ้าหากสถานการณ์นั้นเกิดขึ้นอีก เราจะท าอะไรที่แตกต่างไปจากเดิมบ้าง มี
ขั้นตอนการปฏิบัติอย่างไร
ดังนั้น ผู้สอนควรพัฒนาตนเองโดยการฝึกปฏิบัติการสะท้อนคิดทั้ง 6 ขั้นตอนอยู่เสมอ เพื่อสร้างความ
เชี่ยวชาญที่จะสามารถน าไปใช้ในการจัดการเรียนรู้ที่ส่งเสริม กระตุ้นและพัฒนาทักษะการเรียนรู้ให้เกิดขึ้นกับ
ผู้เรียน พร้อมทั้งสามารถให้ข้อมูลย้อนกลับ ข้อเสนอแนะและแนวทางการแก้ปัญหาให้กับผู้เรียนได้อย่าง
เหมาะสม
4. ขั้นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ (Share) หมายถึง การที่ผู้สอนแลกเปลี่ยนเรียนรู้เกี่ยวกับการ
จัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิดกับบุคคลอื่น ซึ่งเกิดจากการเรียนรู้และประสบการณ์ที่ได้รับ มีวัตถุประสงค์เพื่อ
ปรับปรุงและพัฒนาการจัดการเรียนรู้ให้บรรลุเป้าหมาย และเกิดประสิทธิภาพสูงสุด โดยใช้การสะท้อนการ
จัดการเรียนรู้ หรือการสะท้อนการจัดการเรียนการสอน (Reflective Teaching) คือ การคิดพิจารณาไตร่ตรอง
การจัดการเรียนรู้ของตนเองและบุคคลอื่น เพื่อน าไปปรับปรุงและพัฒนาการจัดการเรียนรู้ให้มีประสิทธิภาพ
มากยิ่งขึ้น
การที่ผู้สอนมีการแลกเปลี่ยนเรียนรู้อยู่อย่างสม่ าเสมอ จะท าให้เกิดการพัฒนาด้านความรู้และทักษะ
ในการจัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิด ซึ่งจะเป็นแนวทางหนึ่งในการพัฒนาความเป็นมืออาชีพที่ส่งผลต่อคุณภาพ
ของบัณฑิตที่มีความสามารถทางทักษะการคิดต่อไปในอนาคต
การพัฒนาทักษะการเรียนรู้แบบสะท้อนคิด
เนื่องจากผู้สอนมีบทบาทเป็นผู้อ านวยความสะดวก (Facilitator) ในการจัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิด
ดังนั้นผู้สอนจ าเป็นต้องพัฒนาทักษะการเรียนรู้แบบสะท้อนคิดเพื่อการเตรียมตนเอง ดังต่อไปนี้ (Bulman &
Schutz, 2013)
1. ฝึกการพัฒนาทักษะการสะท้อนคิดของตนเอง โดยใช้แบบฝึกหัด ของ Bulman and
Schutz (2013) ซึ่งแบบฝึกหัดจะแบ่งออกเป็น 3 ส่วน คือ แบบฝึกหัดรายบุคคล ใช้เวลาในการท าแต่ละ
แบบฝึกหัด 15 - 30 นาที แบบฝึกหัดรายคู่ ซึ่งจะต้องจับคู่กับเพื่อน ใช้เวลาในการท าแต่ละแบบฝึกหัด 30 - 60
นาที และแบบฝึกหัดรายกลุ่ม แบบฝึกหัดนี้จะต้องมีผู้สอน ผู้อ านวยความสะดวก (Facilitator) ร่วมกลุ่มด้วย
ใช้เวลาในการท าแต่ละแบบฝึกหัด 30 - 90 นาที
2. ผู้สอนต้องสาธิตวิธีการเปิ ดใจและความตั้งใจในการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ เพื่อเป็น
ต้นแบบในทุกแบบฝึกหัด ผู้สอนจะต้องสอบถามกลุ่มเกี่ยวกับประสบการณ์การสะท้อนคิด และสนับสนุนให้
ก าลังใจผู้เรียนผ่านทางแบบฝึกหัด
3. หากกลุ่มมีขนาดใหญ่ สามารถใช้ผู้ร่วมสอน ในการช่วยอภิปรายและการสะท้อนคิด
4. ผู้สอนควรก าหนดกฎในการสะท้อนคิดแบบกลุ่ม เช่น การตั้งใจฟังผู้อื่น การควบคุมเวลา
และการเสริมแรง เป็นต้น
