Page 53 - คู่มือ RF -kt-20-08-2018-4-45 (ฉบับเต็ม)_(29-08-18)

บทที่ 3

การด าเนินการจัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิด

รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิด

รูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิดได้มีการพัฒนาเพื่อให้มีความเหมาะสม ทันสมัย จากการ

เรียนรู้แบบดั้งเดิมที่เน้นการถ่ายทอดความรู้สู่ผู้เรียนโดยตรง มาเป็นการจัดการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ
การสอนแบบเน้นปัญหา การสอนเพื่อพัฒนาการคิด รวมทั้งการใช้สื่อต่างๆ ในการพัฒนาการเรียนรู้ จากการ

ศึกษาวิจัยการจัดการเรียนการสอนทางการพยาบาลในประเทศไทยที่ผ่านมานั้น ได้มีการพัฒนารูปแบบการ
จัดการเรียนการสอนเพื่อส่งเสริมให้ผู้เรียนได้มีการคิดวิเคราะห์ ซึ่งการเรียนรู้แบบสะท้อนคิด ก็เป็นวิธีการหนึ่ง

ที่ถูกน ามาใช้ในการพัฒนาและปรับปรุงกระบวนการจัดการเรียนการสอน โดยให้ผู้เรียนได้เข้ามามีส่วนร่วมใน

การเรียนรู้ เป็นกระบวนการเรียนรู้ที่เน้นผู้เรียนเป็นส าคัญ โดยให้ผู้เรียนดึงประสบการณ์มาเป็นทรัพยากรการ
เรียนรู้

การจัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิดสามารถท าได้หลายวิธี เช่นการเขียนบันทึก (Journal writing) การ
สนทนา (Dialogue) การวิเคราะห์อุบัติการณ์ (Incident analysis) การอ่านงานเขียนอย่างพินิจพิเคราะห์

(Reading with reflection) การเขียนบัตรค า (Talking cards/ Index cards) การเขียนแผนผังความคิด
(Reflection mapping) การวิเคราะห์กระบวนการตัดสินใจ (Decision-making analysis) การสนทนาโต๊ะ

กลม (Reflection roundtables) กระบวนการกลุ่มแบบหมวกหกใบ (Six hats) นอกจากนี้ยังมีอีกหลากหลาย

วิธี ซึ่งบางวิธีใช้ส าหรับการสะท้อนคิดในตัวบุคคล หรือการสะท้อนตนเอง (Self reflectionor individual
reflection) บางวิธีใช้ส าหรับท าเป็นคู่ (Reflection with partners) หรือท าเป็นกลุ่มเล็ก (Reflection in

small groups and teams)

ในที่นี้การจัดการเรียนรู้ จะใช้รูปแบบการสะท้อนคิด ของ Gibbs (Gibbs’ Model of Reflection)

โดยการจัดกระบวนการการเรียนรู้เน้นการน าประสบการณ์มาคิดทบทวน ไตร่ตรอง สร้างความรู้ ความเข้าใจ

ใหม่ที่น าไปสู่การพัฒนาและปรับปรุงตนเอง ปรับปรุงงาน และการแก้ปัญหาต่างๆได้อย่างมีประสิทธิภาพมาก
ขึ้น ซึ่ง Gibbs (1988 as cited in Jasper, 2003, p. 71 - 105) โดยรูปแบบการจัดการเรียนรู้แบบสะท้อนคิด