Page 106 - คู่มือตุลาการ เล่มที่ 1 วิ.แพ่ง มีสารบัญ ebook

คู่มือปฏิบัติราชการของตุลาการ ส่วนวิธีพิจารณาความแพ่ง ๗๘

เมื่อได้ประกาศราชกิจจานุเบกษาแล้ว ถือว่าเป็นที่ทราบกันทั่วไปและเป็นข้อที่ศาลรู้เอง (ฎีกาที่

๓๕๙/๒๕๓๐)
- แต่การที่อธิบดีโจทก์ จะเป็นอธิบดีที่มีอ านาจกระท าการแทนโจทก์

ในขณะฟ้องคดีหรือไม่ ซึ่งจ าเลยได้ให้การปฏิเสธไว้โดยชัดแจ้งและศาลชั้นต้นก าหนดเป็น

ประเด็นข้อพิพาทไว้แล้ว ข้อเท็จจริงดังกล่าวเป็นข้อเท็จจริงที่โจทก์จะต้องน าสืบ มิใช่เป็น

ข้อเท็จจริงที่รู้กันอยู่ทั่วไป (ฎีกาที่ ๔๘๒๒/๒๕๓๓) ข้อเท็จจริงว่านาย อ. ยังคงด ารงต าแหน่ง

ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานครหรือไม่ เป็นข้อเท็จจริงที่โจทก์กล่าวอ้าง ไม่ใช่ข้อเท็จจริงซึ่งเป็นที่รู้

กันทั่วไป เมื่อโจทก์ไม่น าสืบ โจทก์จึงไม่มีอ านาจฟ้อง (ฎีกาที่ ๒๕๔๘/๒๕๓๔) ข้อเท็จจริงที่ว่า

ใครด ารงต าแหน่งอธิบดีกรมอัยการในขณะเกิดเหตุ ไม่ใช่ข้อเท็จจริงซึ่งเป็นที่รู้กันอยู่ทั่วไป
- การประกาศเปลี่ยนชื่อหน่วยราชการเป็นข้อเท็จจริงที่รู้กันอยู่ทั่วไป

ย่อมเป็นเรื่องที่ศาลรู้เองและหยิบยกขึ้นวินิจฉัยได้ (ฎีกาที่ ๔๘๐๖/๒๕๔๐)

- กฎหมายและการตีความกฎหมาย เป็นเรื่องที่ศาลรู้ได้เอง เป็นอ านาจ
ของศาลโดยเฉพาะในอันที่จะตีความตัวบทกฎหมายไทย (ประมวลกฎหมาย พระราชบัญญัติ

พระราชก าหนด พระราชกฤษฎีกา และกฎกระทรวง) การตีความกฎหมายจึงเป็นปัญหา

ข้อกฎหมาย คู่ความไม่จ าต้องน าสืบ เช่น โจทก์เป็นนิติบุคคล ตาม พ.ร.บ. ธนาคารอาคาร

สงเคราะห์ ฯ จึงได้รับยกเว้นไม่ต้องปิดอากรแสตมป์ ในเอกสารตามที่กฎหมายบังคับให้ปิด

ตาม พ.ร.ฎ ออกตามความใน ป.รัษฎากร ว่าด้วยการยกเว้นรัษฎากรฯ และเป็นสิ่งที่ศาลรู้เอง

โจทก์ไม่ต้องน าสืบ (ฎีกาที่ ๑๔๓๔/๒๕๔๕)
- ตามมาตรา ๖ แห่ง พ.ร.บ. การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย ฯ

มีข้อความก าหนดวัตถุประสงค์การจัดตั้งการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทยฯ ซึ่งเห็นได้

อยู่ในตัวว่าเป็นการแสวงหาก าไรทางเศรษฐกิจ ดังนี้ ศาลย่อมวินิจฉัยว่าจ าเลยมีวัตถุประสงค์

แสวงหาก าไรทางเศรษฐกิจได้ เพราะเป็นเรื่องการแปลข้อกฎหมาย มิใช่ข้อเท็จจริง (ฎีกาที่ ๒๕๔๑/

๒๕๓๓)

- แต่ประกาศของเจ้าพนักงานหรือคณะกรรมการที่กฎหมายให้อ านาจ

ในการที่จะออกประกาศในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง เช่น ประกาศของเจ้าพนักงานตาม พ.ร.บ.ควบคุม

เครื่องอุปโภคบริโภคฯ ไม่เป็นกฎหมาย เป็นเพียงข้อเท็จจริงที่ผู้กล่าวอ้างต้องน าสืบ

- ประกาศกระทรวงการคลัง ซึ่งออกโดยอาศัยอ านาจตาม พ.ร.บ.

ดอกเบี้ยเงินให้กู้ยืมของสถาบันการเงิน พ.ศ. ๒๕๒๓ หาใช่ข้อกฎหมายอันถือเป็นเรื่องที่ศาลจะ

รับรู้เอง แต่เป็นข้อเท็จจริงที่คู่ความมีหน้าที่ต้องน าสืบ เมื่อโจทก์ไม่น าสืบจึงไม่มีสิทธิคิด

ดอกเบี้ยเกินไปจากอัตราปกติตามกฎหมายบัญญัติไว้ (ฎีกาที่ ๖๕๐/๒๕๓๒,๕๖๗/๒๕๓๖