Page 150 - TH Edition Ver3
P. 150
148
บาลีอักษรไทย : “อถ โข ภค̣คว สุนก̣ขต̣โต, เยนาห เตนุปสง̣กมิ ; อุป̣สง̣กมิตวา ม อภิวาเทตวา เอกมน̣
ต นิสีทิ • เอกมน̣ต นิสิน̣น โข อห ภค̣คา สุนก̣ขต̣ต ลิจ̣ฉวิปุต̣ต เอตทโวจ ‘ต กึ มญฺญสิ สุนก̣ขต̣ต?’
บทแปลค าต่อค า : ครั้งนั้น/ ดูก่อนภัคคะ/ สุนักขัตตะ/ ลิจฉวีบุตร/ เราอยู่ที่ใด/ เข้าไปหาถึงที่นั้น/
ครั้นเข้าไปหาแล้ว/ แก่เรา/ ท าความเคารพ/ ณ ที่ข้างหนึ่ง/ นั่งลงแล้ว/ ณ ส่วนข้างหนึ่ง/ นั่งลงแล้ว
แล/ เรา/ ดูกรภัคควะ/ กับสุนักขัตตะ/ ผู้ลิจฉวีบุตร/ ได้กล่าวเนื้อความนี้/ เรื่องนั้น/ ว่าอย่างไร / เธอ
ย่อมส าคัญ/ ดูก่อนสุนักขัตตะ?/
บาลีอักษรโรมัน : Atha Kho bhaggava, sunakkhalto liceharputto / yenāhaṃ
tenupasańkami. Upasańkamitvā maṃ abhivādetvā ekamamtaṃ nisīdi.
Ekamantamnisinnamkho ahaṃ bhaggava , sunakhatlaṃ licchaviputtaṃ etadavocaṃ :
Taṃ kimmaññasi sunakkhatta ?
บทแปลค าต่อค า : Then / indeed / Bhaggava / Sunakkhatta / the Licchavins / to me /
came / Having came / to me / he saluted / to one side / sat down. / At one side /
sat down. / At one side / sat down / indeed / that I / Bhaggava / to Sunakkhatta / the
Licchavins / Said / Well, you / what do you think / Sunakkhatta ?/
ิ
เมื่อพจารณาถึงการเรียบเรียงค า จะเห็นว่าความคงที่ของการเรียบเรียงค าในบาลีจะปรากฏ
เด่นชัดว่า จะขึ้นต้นด้วยค าวิเศษณ์ เช่น “อถโข – ครั้งนั้น” จากบทแปล ตามมาด้วยค าเรียก (ถ้ามี)
ตามมาด้วยค านามที่น าหน้าเป็นประธาน ตามมาด้วยค าขยาย เช่น “ลิจ̣ฉวิปุต̣โต” Licchanpeitto”
ตามด้วยค ากริยา (กริยาวิเศษณ์) และตามด้วยค ากิริยา ซึ่งเป็นข้อสังเกตว่าส่วนที่เป็นค าขยายนามจะ
ตามหลังค านาม ส่วนค าขยายกริยา จะอยู่หน้าค ากริยา ส่วนที่เป็นค าขยายกริยาที่แสดงเวลาจะวางไว้
หน้าประโยค
ส่วนรูปที่เป็นการเรียงค าถาม ซึ่งในที่ยกตัวอย่างนี้คือ “ต กึ มญ̣ญสิ สุนก̣ขตฺต?” จะเห็นว่า
ขึ้นต้นด้วยประธาน ตามมาด้วยค านาม (ซึ่งเป็นค าวิเศษณ์ขยายกริยา) ตามาด้วยค ากริยา และตามา
ด้วยค าเรียก/อทาน (ถ้ามี) ซึ่งถ้าฝึกสังเกตของการเรียบเรียงค าในบทบรรยายเหล่านี้ก็จะเห็นความ
ุ
คงที่ของการเรียบเรียงค าในภาษาบาลีว่ามีความงดงามในการใช้ค า
