Page 185 - Phẩm Tam Quốc
P. 185
Tôn Sách tự Bá Phù, anh vũ giống cha, là một mẫu nhân tài, rõ ràng là anh
hùng nhỏ tuổi, ở đó người ta gọi Tôn Sách là “Tôn soái ca” (hô là Tôn lang).
Lúc thái thú Ngô quận là Hứa Công dâng thư lên triều đình, nói Tôn Sách rất
giống với Tây Sở bá vương Hạng Võ năm nào (Tôn Sách kiêu hùng rất giống
với Hạng Tịch, nên người người mới gọi là “tiểu bá vương”, có nghĩa là
“Tiểu Hạng Võ”.
Tôi thấy Tôn Sách còn đáng yêu hơn cả Hạng Võ. Tam quốc chí. Tôn Sách
truyện nói, Tôn Sách dáng người đẹp và cũng thích đẹp (tư thế nhan sắc đều
đẹp), thích pha trò (nói chuyện vui), tính cách phóng khoáng (tính khoáng
đạt), nghe lọt tai những ý kiến khác nhau (chịu nghe), còn “giỏi dùng người”,
vì vậy “ai ai cũng hết lòng, Vui vẻ cho đến chết”. Đó là những ưu điểm mà
Hạng Võ không có. Chúng ta đều biết Hạng Võ không biết dùng người. Lúc
tổng kết những nguyên nhân khiến mình thành công, Lưu Bang có một câu:
“Hạng Võ có Phạm Tăng mà không biết dùng, lại để ta tóm được”. Bên phía
Tôn Sách thì nhân tài đông đúc. Trình Phổ, Hoàng Cái là lão thần của Tôn
Kiên, còn Chu Du, Trương Chiêu là đội ngũ của Tôn Sách. Trương Chiêu tự
Tử Bố người Bành Thành (nay là thị trấn Từ Châu, Giang Tô). Trương Chiêu
thông minh ham học lầu thông kinh sử, chữ viết rất đẹp. Tam quốc chí.
Trương Chiêu truyện nói, buổi đầu lập nghiệp, Tôn Sách để Trương Chiêu là
Trưởng sử (bí thư trưởng), Phủ quân trung lang tướng (là tướng quân hai
ngàn thạch). Mọi việc về quân sự đều do Chiêu xử lý. Trương Chiêu từng
trông coi mọi việc, tiếng tăm tương đối lớn, vì vậy sĩ đại phu phương bắc,
luôn có thư quy công lao cho Trương Chiêu. Trương Chiêu thấy không yên,
nhưng không biết phải làm thế nào. Báo với Tôn Sách thì khác gì là khoe
khoang; yên lặng, lại sợ bị nghi là ăn ở hai lòng. Sau khi biết được việc này
Tôn Sách lấy làm mừng. Tôn Sách liền kể một câu chuyện, chuyện rằng năm
đó Tề Hoàn công coi Quản Trọng như cha vậy, xưng là “trọng phụ” (tức thúc
phụ), mọi việc đại sự quốc gia đều giao cho Quản Trọng. Thuộc hạ có việc gì
hỏi, Hoàn công đều bảo đi báo với Trọng phụ. Nếu hỏi tiếp lại nói đi báo với
Trọng phụ. Bên cạnh có người nói, một báo với Trọng phụ, hai, báo với
Trọng phụ, làm vua cũng dễ dàng vậy sao! Hoàn công nói, làm vua có lúc
mệt mỏi, có lúc nhàn nhã. Mệt mỏi lúc cầu hiền, nhàn nhã lúc có người. Lúc
chưa có Trọng phụ, ta rất khó khăn; lúc có Trọng phụ thì làm vua rất dễ. Vì
vậy, Tôn Sách mới cười, nói, chính vì Hoàn công “một là Trọng phụ, hai
cũng là Trọng phụ”, nên mới thành bá nghiệp. Lúc này, Tử Bố chính là đại
hiền trị lý đất nước! Ta dùng Tử Bố, lẽ nào đây chẳng phải là công lao và
danh tiếng của ta.