Page 395 - Phẩm Tam Quốc

Thục Hán năm Kiến Hưng thứ IX (Công nguyên năm 231), bốn lần Gia Cát

Lượng ra Kỳ Sơn, bắc phạt Tào Ngụy, Lý Nghiêm lo việc vận chuyển lương
thực. Lúc này Lý Nghiêm đã đổi tên là Lý Bình (để tiện cho độc giả chúng ta
vẫn gọi là Lý Nghiêm), với danh phận là Trung đô hộ, thay thừa tướng lo
việc ở tướng phủ, trong đó có việc lo vận chuyển lương thảo. Tiếc là vận khí
Lý Nghiêm rất kém. Lúc này đã gần hết hạ sang thu, mưa to gió lớn, không
có cách gì để quân lương ra tiền phương đúng hạn. Thế rồi, Lý Nghiêm cử
người ra nói rõ tình hình và suy nghĩ của mình, mong Gia Cát Lượng hồi

quân (mong Lượng trở về), Gia Cát Lượng đồng ý (thừa tướng lui quân).
Nhưng lúc tin tức lui quân truyền về, Lý Nghiêm lại vờ kỳ lạ: ái chà, quân
lương đầy đủ thế, sao lại lui quân (quân lương sung túc, cớ chi lại về)? Sau
đó còn dâng biểu lên Lưu Thiền nói: Gia Cát Lượng triệt quân là “vờ lui”,
mục đích là dụ địch vào sâu (dụ địch để đánh). Đương nhiên là sai sự thực,
mọi người hoài nghi. Gia Cát Lượng chỉ còn cách bỏ hết thư tín, bút tích

trước sau của Lý Nghiêm ra cho mọi người xem (đưa hết thư tín, bút tích
trước sau ra). Lý Nghiêm không còn gì để nói nữa (tất cả đều hết), đành phải
cúi đầu nhận tội (cúi đầu tạ tội).
Đó là toàn bộ câu chuyện Lý Nghiêm bị phế bỏ, những người hiểu biết tỏ ý

nghi ngờ các tình tiết đó. 1- Động cơ phạm tội không rõ ràng. Tam quốc chí
nói: Lý Nghiêm thoái thác trách nhiệm (giải thích việc mình không làm) và
đổ vạ cho người khác (Lượng có tội không tiến quân). Ý trước nghe còn
được, nhưng ý sau có vấn đề. Văn biểu của Lý Nghiêm nói rất rõ, Gia Cát
Lượng triệt quân để “dụ địch để đánh”. Rõ ràng là dụ địch vào sâu lấy thoái

để tiến, sao có thể là “Lượng có tội không tiến quân”? 2- Cách thức đổ tội
cho người khác kém cỏi. Nếu Lý Nghiêm muốn hãm hại Gia Cát Lượng, sao
có thể nói năng tiền hậu bất nhất, còn lưu lại bao nhiêu chứng cứ. Một người
thông minh như Lý Nghiêm há lại không biết Gia Cát Lượng sẽ “đưa hết thư
tín, bút tích trước sau ra”? 3- Đây chỉ là những lời từ một phía. Chúng ta đều
rõ, thời Thục Hán không có Sử quan, cũng không có người biên văn tập cho
Lý Nghiêm. Vì vậy, Lý Nghiêm nghĩ gì, nói gì, chúng ta không thể biết. Có
điều, như trong Lý Nghiêm hưng phế và cách dùng người của Gia Cát Lượng

giáo sư Điền Dư Khánh đại học Bắc Kinh đã nói: Trong câu chuyện trên
“Quá ư xằng bậy, không như thường tình”, không giống với hành vi của Lý
Nghiêm. Vì vậy, ngài Điền cho rằng: “Ở đó có thể còn có vấn đề khác”.

Đương nhiên là có vấn đề khác. Nền chính trị thời cổ Trung Quốc là nền
chính trị bí mật còn ẩn giấu nhiều điều. Những tài liệu đã công bố thường
không nói rõ được chân tướng sự việc, thậm chí còn che giấu nhiều sự thực