Page 480 - Phẩm Tam Quốc

Chi trong Tam quốc chí – Phan Tuấn truyện, lúc đó quan lại Kinh châu đều

quy thuận Tôn Quyền, riêng Phan Tuấn “cáo bệnh không gặp”, thực tế là
không chịu đầu hàng. Sau khi biết chuyện, Tôn Quyền đã sai người đến mời,
cho nằm lên giường khênh ra tận nơi. Phan Tuấn cúi đầu, nằm bất động, nén
đau thương, nước mắt giàn giụa. Tôn Quyền gọi tên Phan Tuấn, thăm hỏi an
ủi (có lời uý lạo), còn cho người lấy khăn lau nước mắt cho. Phan Tuấn vô
cùng cảm động, sau này đã hết lòng phò tá Tôn Quyền. Nhân đây nói thêm,
sau này lần nữa Phan Tuấn lại cảm động, như chuyện của Gia Cát Cẩn, có

người tố cáo, nhưng vẫn được Tôn Quyền tín nhiệm như cũ.
Việc dùng người của Tôn Quyền còn nhiều điều hay, cũng giống Tào
Tháo, dùng người không câu nệ, không nhìn gia cảnh, không nhìn thân phận,

bỏ qua oán thù, cứ có tài là dùng. Như Bộ Trắc “Trồng dưa tự cung tự cấp”,
Hán Trạch “đời đời làm nông nghiệp”, Trần Biểu “thuộc chi thứ tướng gia”,
Trương Lương “chưa từng biết tiếng”, Lưu Cơ là con của kẻ thù, Cam Ninh
là tướng của nước thù địch, Lăng Thống hay giết người, Hồ Tông Thị coi
rượu như mệnh, Tôn Quyền đều sử dụng hết khả năng của từng người. Ngoài
ra Tôn Quyền còn biết nghe lời can gián, biết tự xét về mình, chẳng khác gì
Tào Tháo.

Còn một điểm nữa hai người cũng khá giống nhau, những ưu điểm của họ
thường bộc ra từ sớm, thời kỳ đầu; sau này thực khó nói. Những năm cuối,

Tôn Quyền không còn “tình cốt nhục” với quần thần, ngay cả với người nhà
cũng vậy. Tôn Quyền có cả thảy bảy con trai. Con đầu là Tôn Đăng, thứ hai
là Tôn Lự, thứ ba là Tôn Hoà, thứ tư là Tôn Bá, thứ năm là Tôn Phấn, thứ sáu
là Tôn Hưu, thứ bảy là Tôn Lượng. Tôn Đăng nhiệm thái tử, chết trước mặt
Tôn Quyền, được coi là phạm tội không quá lớn. Tôn Lự mất lúc hai mươi
tuổi được coi là vô tội. Tôn Hưu là hoàng đế thứ ba của nước Ngô, ở ngôi
được sáu năm thì mất lúc ba mươi tuổi, Ích hiệu là Cảnh hoàng đế, được coi

là có tài. Nhưng hoàng hậu và hai người con của Tôn Hưu đều bị Tôn Hạo
giết rất thảm. Đó là chuyện sau này.
Thảm nhất là bốn người khác. Người con thứ ba là Tôn Hoà (người thứ hai

là thái tử) và người thứ tư là Tôn Bá (Lỗ vương), vì tranh giành nên một
người bị phế (Tôn Hoà), một người bị ban cho chết (Tôn Bá). Tôn Hoà không
chỉ bị phế về sau còn bị giết bởi quyền thần Tôn Tuân (là cháu Tôn Tĩnh và là
em Tôn Kiên). Người con thứ năm là Tôn Phấn, sau này cũng bị Tôn Hạo
giết chết. Người con thứ bảy là Tôn Lượng làm hoàng đế lúc mười tuổi. Năm
mười sáu tuổi bị quyền thần lật đổ, sau này bị Hoàng đế thứ ba (cũng là