Page 483 - Phẩm Tam Quốc
P. 483
§46. ĐỜI NGƯỜI NÓNG LẠNH
Trương Chiêu và Lục Tốn là hai vị trọng thần của Tôn Quyền, từng lập
công lớn cho Tôn Quyền. Nhưng cuối đời hai người lại không may. Trương
Chiêu bị lạnh nhạt, Lục Tốn bị bức tử. Vậy đằng sau sự kiện này đã có
nguyên nhân chính trị hoặc bối cảnh thời đại nào chăng? Hãy từ đời người
nóng lạnh của Trương Chiêu và Lục Tốn xem có nhìn ra được điều gì không?
Ở tập trước chúng ta đã bàn tới cách dùng người của Tôn Quyền. Bàn tới
vấn đề này không thể không nói tới Trương Chiêu và Lục Tốn. Chúng ta đều
biết, võ tướng quan trọng nhất là Chu Du, Lỗ Túc, Lã Mông, Lục Tốn; văn
thần quan trọng nhất là Trương Chiêu, Cố Ung. Có điều ba vị trước tuổi thọ
không nhiều. Chu Du 36 tuổi; Lỗ Túc 46 tuổi; Lã Mông 42 tuổi. Tuổi thọ của
Trương Chiêu và Lục Tốn tương đối dài, Trương Chiêu 81 tuổi, Lục Tốn 63
tuổi. Nhưng hai người này về cuối đời lại không may, thậm chí có thể nói
Lục Tốn chết không phải do mệnh. Phần trước đã nói, Tôn Quyền là người
luôn trọng tình nghĩa, luôn luôn thể hiện “tình cốt nhục” với người khác. Vậy
vì sao Tôn Quyền lại xử sự với Trương Chiêu và Lục Tốn như vậy?
Nói về Trương Chiêu trước.
Trương Chiêu là đại công thần của Tôn Quyền. Nhớ lại năm đó nếu
Trương Chiêu không “cùng quần thần thề phò tá” thì địa vị của Tôn Quyền
không thể vững được. Trương Chiêu còn là đại quản gia của Tôn Quyền. Nếu
năm đó không thu xếp ổn thoả mọi việc trong cũng như ngoài thì việc của
Tôn Quyền đã không thành. Lúc Tôn Quyền vừa thay thế, Trương Chiêu đã
dâng biểu lên triều đình (dâng biểu lên Hán thất), ban bố công văn tới các
quận, huyện (dưới đến thuộc thành), còn mệnh lệnh các thuộc tướng, quan
viên phải có mặt ở vị trí (trong ngoài tướng hiệu, tất cả tại chức), có khác gì
một tể tướng? Vì vậy, lúc Tôn Quyền xưng đế, gần như mọi người đều coi
Trương Chiêu là tể tướng (mọi người bàn là Chiêu) kết quả Tôn Quyển lại bổ
nhiệm Tôn Thiệu. Tôn Thiệu người Bắc Hải. Lúc Khổng Dung làm tướng
Bắc Hải, Tôn Thiệu là công tào của Khổng Dung, về sau lại theo Lưu Do
xuống phía nam, là “tân khách Tôn Quyền, nhưng chưa hề có cống hiến gì
đột xuất, tài hoa cũng chưa thấy, chỉ biết Khổng Dung gọi Tôn Thiệu là
“người giữ miếu”, nhưng cũng chẳng có một chứng cớ nào. Mọi người lấy
làm khó hiểu khi thấy Tôn Thiệu là thừa tướng. Theo Tam quốc chí – Trương
Chiêu truyện, Tôn Quyền giải thích, nay nhiều việc, chức lớn thì trách nhiệm
cũng lớn. Nếu để Trương công là thừa tướng thì còn gì là ưu đãi (không phải
là ưu đãi), về sau khi Tôn Thiệu mất, mọi người lại tiến cử Trương Chiêu