Page 75 - Phẩm Tam Quốc

chức Bột Hải (dấy quân một trận) đã được cả Ký châu ủng hộ, thật là “uy trấn

hải hà, danh cồn thiên hạ”! Lúc này thiên hạ còn chưa thái bình (Khăn Vàng
quấy nhiễu, Hắc Sơn phá phách), nhưng liệu có ai dám ngăn cản bước tiến
của ngài? Lúc này ngài “Cất quân về phía đông, sẽ lấy được Thanh châu;
quay lại đánh Hắc Sơn, Trương Yên sẽ chết; đưa quân về phía bắc, Công Tôn
tất bại; làm chấn động Nhung Địch, Hung Nô tất phải theo”, hoàn toàn có thể
“Tung hoành phía bắc sông lớn, hợp cả bốn châu lại, thu nhận tài trí của anh
hùng, quân sẽ có hàng trăm vạn” ngài sẽ trở thành anh hùng cứu thế giữ địa

vị quan trọng. Bấy giờ ngài mời hoàng đế từ Tràng An về (nghênh giá từ Tây
kinh), khôi phục xã tắc và tổ miếu ở Lạc Dương (Dựng lại tông miếu ở Lạc
Ấp), sau đó “Hiệu lệnh thiên hạ, đánh kẻ chưa thần phục”. Tướng quân có ưu
thế chính trị nhường ấy thì ai dám tranh cao thấp với tướng quân (từ đây
tranh cao thấp ai địch nổi)? Chẳng bao lâu công lớn sẽ thành. Viên Thiệu
nghe thấy mà nóng ran cả người, và biểu lộ “lời nói thực hợp lòng ta”, nhưng

tiếc là chưa được thi hành.
Sau lần đó còn có thêm một lần trò chuyện nữa, lời nói càng rõ ràng hơn,
thời gian là trước lúc Tào Tháo nghênh đón thiên tử không lâu. Theo chú dẫn
Hiến đế truyện của Bùi Tùng Chi trong Tam quốc chí. Viên Thiệu truyện,

Thư Thụ nói, từ lúc Đổng Trác gây mầm họa lớn, thiên tử lưu ly thất sở, tông
miếu bị hủy hoại, chư hầu với danh nghĩa là cất nghĩa quân, nhưng thực tế là
tàn sát lẫn nhau (ngoài là nghĩa quân, trong là tàn sát), không ai tôn sùng
thiên tử, nghĩ đến trăm họ (không biết tôn vua, thương dân). Bây giờ, về sơ
bộ, tướng quân đã giữ yên được châu vực, nên nghênh đón thiên tử về định

đô ở Nghiệp Thành rồi “Ép thiên tử để lệnh chư hầu, sẵn sàng binh mã đánh
kẻ chưa thần phục” và còn ai địch nổi với ngài?
Những lời đó, Viên Thiệu nghe rất lọt tai, nhưng tiếc thay những người
khác lại phản đối. Hán Hiến đế nói người phản đối là Quách Đồ. Nhưng Tam

quốc chí lại nói Quách Đồ là người tán thành và còn chủ trương “nghênh đón
thiên tử và dời đô về Nghiệp Thành”. Chúng ta cũng chưa rõ về điểm này. Có
điều, những người bát nháo đã nói, vương triều Đại Hán sắp đi đứt rồi, chúng
ta còn lo vực dậy há chẳng phải là mua việc hay sao? Lúc này mọi người
đang muốn chiếm Trung Nguyên. Người ra tay trước là người mạnh, có thể là
vương ngay. Nếu lại đưa bảo bối là hoàng đế đến bên mình, để ngày ngày

phải thỉnh thị, việc việc phải hội ý, thực là phiền hà. Nếu nghe theo hoàng đế
thì mình chẳng là gì cả (nghe thì mất quyền); nếu không nghe sẽ là vi mệnh
(không nghe là chống lệnh), chịu sao nổi (không phải là kế hay). Viên Thiệu
thì sao, nghĩ tới Hán Hiến đế là do Đổng Trác dựng nên (không phải ý