Page 79 - Phẩm Tam Quốc

Từ đó, Tuân Úc đưa ra ba cương lĩnh lớn cho Tào Tháo, thuận theo ý dân

tôn phụng thiên tử (phụng chúa thượng theo nguyện vọng của dân), chí công
vô tư để cường hào phải hàng phục (lấy chí công để thu phục hùng kiệt), đề
cao chính nghĩa “đề cao chính nghĩa có nhiều nhân tài” để chiêu mộ anh
hùng. Tuân Úc nói: “Phụng chúa thượng theo nguyện vọng của dân” là xu thế
lớn nhất hiện nay, là “đại thuận”; “Lấy chí công để thu phục hùng kiệt”, là
chiến lược lớn nhất, “đại lược”; “đề cao chính nghĩa có nhiều nhân tài”, là
đức hạnh lớn nhất, là “đại đức'“. Đại thuận chí tôn, đại lược chí công, đại đức

chí nghĩa. Có ba cương lĩnh lớn đó, thì đường đường chính chính, khí trùm
sông núi, còn gì mà không thắng. Nếu có kẻ nào hô hào chống lại, gây rắc
rối, thì cũng chỉ là bọ ngựa cản đường, châu chấu đá voi, chuốc lấy diệt vong.

Lời nói của Tuân Úc thấm đậm điều đại nghĩa, Tào Tháo lấy làm kính
phục. Nếu so sánh lời lẽ của Tuân Úc và Thư Thụ, thì trình độ, phẩm vị cao
thấp khác nhau rõ ràng. Tuân Úc để tâm vào chữ “nghĩa”, Thư Thụ nhìn vào
chữ “lợi”; Tuân Úc trước sau chi nghĩ tới một việc: Bảo vệ hoàng đế hiện nay
cũng là bảo vệ sự thống nhất đất nước, đó là “đại nghĩa”. Thư Thụ nhắc đi
nhắc lại lần nữa sách lược: nắm lấy hoàng đế hiện nay sẽ có vốn liếng về
chính trị, đó là “lợi lớn”. Cho nên cả hai người đều cho là phải nắm lấy thời

cơ, chỉ khác nhau về cách nhìn. Tuân Úc nói, chờ lúc mọi người chia cắt, mới
đứng ra lo liệu e là đã muộn. Còn Thư Thụ, nếu không mạnh bạo ra tay trước,
đế người khác cướp mất lá bài hoàng đế thì sẽ không còn kịp nữa. Đương
nhiên, Thư Thụ nói “nay nghênh triều đình để giữ chữ nghĩa” nhưng giọng
nói chẳng mặn mà gì. Nói chẳng mặn mà gì thật không giống với giọng điệu

của Thư Thụ, mà hệt như giọng điệu của Viên Thiệu. Mưu sĩ muốn thuyết
phục chủ của mình thì luôn phải nói theo sự suy nghĩ của chủ. Thư Thụ hiểu
ra chữ “lợi” vì Viên Thiệu trọng “lợi”; Tuân Úc chọn chữ “nghĩa” vì Tào
Tháo trọng “nghĩa”, chí ít thì vào năm 196, Tào Tháo cũng trọng “nghĩa”
hoặc vờ như trọng “nghĩa”.

Có điều, bất kể là quyết sách nào, cách nói nào thì đều là con dao hai lưỡi.
Mao Giới và Tuân Úc đã vạch ra “đường lối chính trị chính xác” và “ngọn cờ
chính nghĩa” cho Tào Tháo, đội mũ cao cho Tào Tháo và cũng thắt một cái
đai nguyền rủa cho Tào Tháo. Nhất là ba cương lĩnh lớn, tôn phụng thiên tử,
chí công vô tư và nêu cao chính nghĩa mà Tuân Úc đề xuất đã khống chế toàn

diện dã tâm cá nhân của Tào Tháo; và hai câu nói “lòng dạ luôn nghĩ tới
vương thất”, “tướng quân có chí khí khôi phục lại thiên hạ”, được coi là lời
của Tào Tháo, đã quản Tào Tháo rất chặt, khiến cho Tào Tháo suốt đời
không dám thay thế hoàng đế không dám xưng đế. Có thể vì nguyên nhân đó,