Page 44 - Теория кавитации
P. 44
мәселені шешпек болып едік, бірақ бұл талпынысымыз бізге еш нәтиже берген
жоқ. Қалай болғанда да, біз осы әріптестерімізге эмбриологияның мәселелеріне
жасалып жатқан кавитация – көпіршік-ату теориясының тұрғысынан назар
аударуға шабыттандырғанына ризашылығымызды білдіреміз, бірақ бұл
эмбриология саласы «біздің жолымыз емес еді», дегенмен де, қазір біз
осындамыз!»
3.2.1 Бластоцисттер – кавитациялар қалыптасуын реттеу
Талқыланып отырған аталмыш жұмыс негізінен жасушалық деңгейде
метаболизм механизмдерін қарауға арналғандықтан, біз сондағы бірнеше сурет-
сызбаны ұсынамыз [41]. Осы механизмдердің бірі – жұмыста “иондық сорғы” деп
аталған иондар мен ферменттерді тасымалдаушылар. 5-Суретте сүтқоректілер
эмбриондарының имплантациялау алды трофэктодерм трофобласттарындағы
иондар мен ферменттердің тасымалдаушыларының экспрессияға ұшыраған
көріністерін көреміз.
5-Сурет. Тышқан эмбриондарының имплантациялау алды трофэктодерм трофо-
бласттарындағы иондар мен ферменттердің тасымалдаушылары экспрессиясы.
Төменгі 6-суретте трофэктодерм жасушаларынан тұратын ішкі және сыртқы
қабаттарындағы катенин һәм актин көмегімен ферменттермен зат алмасудың
зонулдық механизмін бақылауға болады.
6-Сурет. Эпителиалық жасушалардағы zonula adherens (солда) және
zonula occludens (оңда) молекулалық полярлы бағытталып ұйымдасуы.
Ал 7-суретте байқайтынымыз – 1957 жылы химиядан 1997 жылғы Нобель
сыйлығының лауреаты Йенс Скоу (Jens C. Skou [54]) ашқан өте көп тараған және
43
