Page 11 - รวมอารยธรรมเกือบเสร็จ

๗

พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเจ้าอยู่หัว ฐานะขององค์พระมหากษัตริย์และความสัมพันธ์ระหว่าง

พระมหากษัตริย์กับพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นผู้ใหญ่อยู่ในสภาพไม่ดีเท่าที่ควร ซึ่งต่างจากสมัยรัชกาลที่ ๕ ที่

พระบรมวงศานุวงศ์เหล่านี้ต่างมีบทบาทในการเป็นที่ปรึกษารวมทั้งยังเป็นก าลังส าคัญของทางราชการ

ให้กับพระองค์ ความสัมพันธ์ในลักษณะดังกล่าวจึงเป็นการบั่นทอนต่อเอกภาพของราชวงศ์เป็นอย่างยิ่ง

ดังนั้น เมื่อพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๗ เสด็จขึ้นครองราชย์ในวันที่ ๒๖ พฤศจิกายน

๒๔๖๘ แล้ว พระองค์มีการประกาศตั้งอภิรัฐมนตรีขึ้นเพื่อให้พระราชวงศ์รวมตัวกันและจะท างานกันได้

อย่างกลมเกลียว ขณะเดียวกันพระองค์ก็ทรงเห็นว่าควรจะขอค าปรึกษาจากพระบรมวงศานุวงศ์ชั้นผู้ใหญ่ซึ่ง

มีประสบการณ์ในราชการและเป็นผู้ที่ได้รับความเชื่อถือจากประชาชน ซึ่งทั้งหมดล้วนแล้วแต่เป็นการสร้าง

เสถียรภาพให้กับองค์พระมหากษัตริย์ นอกจากนี้รัชกาลที่ ๗ ก็ยังเริ่มปูพื้นฐาน การปกครองระบอบรัฐสภา

ด้วยการตราพระราชบัญญัติองคมนตรีสภา พ.ศ.๒๔๗๐ และทรงจัดตั้งสภากรรมการองคมนตรีขึ้น

เพื่อที่จะให้ฝึกงานทางกิจการรัฐสภาด้วยวิธีมอบร่างพระราชบัญญัติส าคัญๆ เช่น การพิจารณาประมวล

กฎหมายแพ่งและพาณิชย์ เป็นต้น (ชัยอนันต์ สมุทวณิช , ม.ป.ป :๘๓’๙๔) อย่างไรก็ตามเนื่องจากรัชกาลที่

๗ ได้ทรงตระหนักมาก่อนแล้วว่าชนชั้นกลางมีความรู้สึกตื่นตัวทางการเมืองและไม่พอใจในกลไกบางอย่าง

ของพระเจ้าแผ่นดินโดยเฉพาะข้าราชบริพารที่ใกล้ชิดจึงได้ทรงพยายามแก้ไขข้อบกพร่องต่างๆ เช่น ทรง

ปรับปรุงแก้ไขสภาองคมนตรีซึ่งเป็นสภาที่ปรึกษาราชการในพระองค์ที่มีมาตั้งแต่รัชกาลที่ ๕ และมีสมาชิก

ถึง ๒๒๗ คน ซึ่งมากเกินไปเสียใหม่ ด้วยการออกพระราชบัญญัติองคมนตรี พ.ศ.๒๔๗๐ ประกอบด้วย

สมาชิก ๔๐ คน เพื่อใช้เป็นเครื่องทดลองและเรียนรู้วิธีการประชุมปรึกษาของรัฐสภา นอกจากนี้ยังฟื้นฟู

เสนาบดีสภาในสมัยรัชกาลที่ ๕ ให้มีการประชุมกันอย่างเสมอ

ในสมัยปรับปรุงประเทศนี้ ที่ปรึกษาที่เป็นชาวต่างประเทศนับว่ามีความส าคัญไม่น้อยเนื่องจากมี

บทบาทต่อการให้ค าปรึกษาแก่คณะรัฐบาลไทยหลายเรื่อง การว่าจ้างที่ปรึกษาชาวต่างประเทศดังกล่าวส่วน

หนึ่งเป็นผลมาจากเรื่องสิทธิสภาพนอกอาณาเขตซึ่งเป็นปัญหาส าคัญที่รัฐบาลให้ความสนใจและมีความ

พยายามที่จะขอเจรจาแก้ไขสนธิสัญญาที่ไม่เสมอภาคกับต่างชาติขึ้นโดยใช้วิธีการขอความเห็นใจ วิธีการ

ดังกล่าวจะมีการยกดินแดนบางส่วนให้เพื่อเป็นการตอบแทน ซึ่งไทยเองต้องยกดินแดนฝั่งขวาแม่น ้าโขง

ให้กับฝรั่งเศสในปี พ.ศ.๒๔๔๖ เพื่อแลกเปลี่ยนกับสิทธิสภาพนอกอาณาเขตและผลประโยชน์จากการจด

ทะเบียนคนในบังคับส่วนอังกฤษนั้นไทยต้องยอมยกดินแดนรัฐมลายู ๔ รัฐ คือ กลันตัน ตรังกานู ไทรบุรี

ปะลิศ และหัวเมืองเงี้ยวในแม่ฮ่องสอนให้เพื่อแลกกับสิทธิในทางการศาลโดยให้คนในบังคับอังกฤษทั้งหมด

ขึ้นศาลต่างประเทศ ซึ่งการสูญเสียผลประโยชน์ต่างๆ นั้นท าให้รัชกาลที่ ๕ ทรงได้จ้างชาวต่างประเทศเข้ามา