Page 189 - วิทยาศาสตร์ม.ปลาย
P. 189
189
เรื่องที่ 2 คาร์โบไฮเดรต
คาร์โบไฮเดรต (Cabohydrate) เป็นสารประกอบอินทรีย์ที่เป็นแหล่งให้พลังงานและคาร์บอนที่
ส าคัญของสิ่งมีชีวิตเพื่อน าไปใช้ในการด ารงชีวิตและสร้างสารอื่นๆต่อไป โมเลกุลของคาร์โบไฮเดรต
ประกอบด้วยอะตอมของธาตุ คาร์บอน (C) ไฮโดรเจน (H) และออกซิเจน (O) โดยมีอัตราส่วนของอะตอม
ไฮโดรเจนต่อออกซิเจน เท่ากับ 2:1 (H:O = 2:1) จ านวนและการเรียงตัวของอะตอมทั้งสามธาตุนี้แตกต่างกัน
จึงท าให้คาร์โบไฮเดรตมีหลายชนิด เช่น น ้าตาลกลูโคส (CH O) น ้าตาลซูโครส(C H O ) แป้ง(C H O )
6 10 5 n
12 22 11
6 12 6
พืชสีเขียวสามารถสร้างอาหารขึ้นได้ โดยกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสง โดยใช้
คาร์บอนไดออกไซด์และน ้าเป็นวัตถุดิบในการผลิตกลูโคส น ้าตาลอื่นๆ แป้ ง เซลลูโลส และสารอื่นๆ
คาร์โบไฮเดรตที่พบในพืช มักอยู่ในรูปของพอลิแซ็กคาร์ไรด์ (Polysaccharides) คาร์โบไฮเดรตที่เรารู้จักกัน
ดี คือ น ้าตาลชนิดต่างๆ และแป้ ง
น ้าตาล มีรสหวานบางครั้งเรียกว่า แซ็กคาร์ไรด์ (Saccharides) มีอยู่ทั่วไปทั้งในเนื้อเยื่อของพืชและ
สัตว์ มนุษย์และสัตว์มีกลูโคสเป็นน ้าตาลในเลือด มีไกลโคเจนสะสมเป็นกลูโคสส ารองไว้ใช้ในเนื้อเยื่อของ
ตับและกล้ามเนื้อ คาร์โบไฮเดรตทั้งสองชนิดนี้ เป็นสารที่เซลล์จะน าไปสลายให้ได้พลังงานที่จ าเป็นส าหรับ
การด ารงชีวิต
สมบัติของคาร์โบไฮเดรต
1. มีสูตรทั่วไปของคาร์โบไฮเดรต คือ (CH O)
n
2
ข้อยกเว้น
คาร์โบไฮเดรต บางชนิด ไม่มีสัดส่วนเหมือนกันได้ เช่น ดีออกซีไรโบส (C H O )
5 10 4
สารบางอย่างมีสูตรทั่วไปเป็น (CH O) คล้ายคาร์โบไฮเดรต แต่ไม่ใช่คาร์โบไฮเดรต เช่น
2
n
กรดน ้าส้ม C H O กรดแลคติก C H O
3 6 3
2 4 2
2. จัดเป็นพวกโพลีไฮดรอกซีล
3. คาร์โบไอเดรตส่วนใหญ่ประกอบไปด้วยแป้ ง และน ้าตาล น ้าตาลเป็นคาร์โบไฮเดรตโมเลกุล
เล็ก มักเรียกลงท้ายชื่อด้วย โอส (-ose) เช่น กลูโคส (glucose) มอสโทส (motose) แป้งเป็น
คาร์โบไฮเดรตโมเลกุลใหญ่ได้แก่ ไกลโคเจน (glycogen) เซลลูโลส (cellulose)
4. คาร์โบไฮเดรตในคน และสัตว์ สามารถสะสมในร่างกายในรูปของไกลโคเจน ส่วนใหญ่เก็บ
สะสมไว้ที่ตับ และกล้ามเนื้อ
5. แป้งสามารถเปลี่ยนเป็นน ้าตาลได้ โดยใช้เอนไซม์ที่มีอยู่ในน ้าลาย