Page 72 - หนังสือเรียนสาระความรู้พื้นฐาน

65

เรื่องที่ 1 การรวมกลุมเพื่อเสริมสรางสุขภาพในชุมชน

1.1 ความหมายของสุขภาพ

มนุษยเกิดมายอมปรารถนาที่จะมีชีวิตอยูอยางมีความสุข ความสุขของมนุษยยอมขึ้นอยูกับ

องคประกอบตางๆ หลายประการ ที่สําคัญคือสภาพความสมบูรณของรางกายและจิตใจ หรือการมีสุขภาพกาย
และสุขภาพจิตที่ดีนั่นเอง เมื่อมนุษยมีรางกายและจิตใจสมบูรณ จะทําใหมีความสามารถในการปรับตัว มีความ

เชื่อมั่นในตนเอง ไรความกังวล ไมมีความเครียด และไมมีความขัดแยงภายในสามารถใชชีวิตอยูในสังคม

รวมกับผูอื่นได สามารถกระทําตนเปนสมาชิกที่ดีของสังคม และมีสมรรถภาพในการทํางาน ดังนั้น ความหมาย
ของคําวา (Health) ขององคการอนามัยโลก คือ ภาวะแหงความสมบูรณของรางกาย จิตใจ และสามารถอยูใน

สังคมไดอยางเปนสุข มิใชเพียงปราศจากโรคและความพิการเทานั้น

1.2 ความสําคัญของสุขภาพ

สุขภาพมีความสําคัญตอการดํารงชีวิตของมนุษยเปนอยางยิ่ง เพราะความสุขหรือความทุกขของมนุษย
ขึ้นอยูกับสุขภาพเปนสําคัญ ความสําคัญของสุขภาพสรุปไดเปน 3 ระดับ ดังนี้

1) ความสําคัญตอตนเอง บุคคลจะมีความสุขหรือความทุกขยอมขึ้นอยูกับสุขภาพเปนสําคัญ หากมี

สุขภาพกายดี คือมีรางกายสมบูรณแข็งแรง ไมมีโรคภัยเบียดเบียนและมีสุขภาพจิตที่ดี คือไมคิดอิจฉาริษยาหรือ
อาฆาตมาดรายตอผูอื่น ผูนั้นยอมมีแตความสุขในทางตรงกันขาม หากสุขภาพกายไมดี คือรางกายไมแข็งแรง

เจ็บไขไดปวยเปนประจําและมีสุขภาพจิตไมดี คือจิตใจฟุงซานไมมีที่สิ้นสุด มีความริษยาอาฆาตมาดรายผูอื่น ผู

นั้นจะมีแตความทุกข สุขภาพกายและจิตจะเสื่อมโทรม หาความสุขในชีวิตไมได

2) ความสําคัญตอครอบครัว สุขภาพมีสวนสําคัญในการสรางความสําเร็จหรือความลมเหลวใหแก
ครอบครัว เพราะครอบครัวยอมประกอบดวยสมาชิกที่เปนพื้นฐานสําคัญคือ พอ แม ลูก การที่พอแมลูกมี

สุขภาพกายและจิตที่ดียอมทําใหครอบครัวมีความสุข ในทางกลับกัน หากสมาชิกในครอบครัวมีปญหาทาง

สุขภาพกายหรือสุขภาพจิต ความลมเหลวในชีวิตครอบครัวยอมจะเกิดขึ้นได

3) ความสําคัญตอสังคม ในสังคมหนึ่งๆ ประกอบดวยสมาชิกจํานวนมาก แตละคนมีความแตกตางทั้ง
ทางดานรางกายและจิตใจ ซึ่งจะทําใหเกิดปญหาตางๆ ตามมาอยางมากมายทั้งปญหาที่เกิดจากสุขภาพทางกาย

และสุขภาพทางจิต อาจเกิดอาการเจ็บไขไดปวย เชน โรคที่เกิดจากความอวนจนเกินไป โรคที่เกิดจากความ

เตรียดเพราะสภาพปญหาทางสังคม เปนตน
1.3 ลักษณะของผูที่มีสุขภาพและจิตที่ดี

ผูที่มีสุขภาพที่ดีจะตองมีทั้งสุขภาพกายและสุขภาพจิตดี จึงจะสามารถดํารงชีวิตอยูในสังคมไดอยางมี

ความสุข
คนที่มีสุขภาพกายดี หมายถึง คนที่มีรางกาย ทั้งอวัยวะตางๆ และระบบการทํางานอยูในสภาพที่

สมบูรณ แข็งแรง และสามารถทํางานไดอยางมีประสิทธิภาพเปนปกติ