Page 84 - Đôi Dòng Sử Việt
P. 84
A SHORT SUMMERY OF VIETNAMESE HISTORY
Cuộc đề kháng của Phan The resistance of Phan Bội
Bội Châu và Phan Chu Châu and Phan Chu Trinh
Trinh
Sau khi phong trào Cần After the Cần Vương
Vương và cuộc kháng movement and the Yên Thế
chiến Yên Thế bị tàn lụi resistance war came to an
giới Nho sƿ Việt Nam thấy end, Vietnamese
phải chuyển hướng công Confucianists, typically Phan
cuộc chống Pháp theo lối Bội Châu and Phan Châu
suy nghƿ mới và vận động Trinh felt that they had to
hỗ trợ từ bên ngoài, tiêu change the anti-French
biểu là Phan Bội Châu và movement to a new thinking
Phan Châu Trinh. Phan Bội and mobilizing the support
Châu hướng đến việc nhờ from outside. Phan Bội Châu
cậy một thế lực có sức aimed to rely on the support
mạnh khác hỗ trợ bằng cả of another powerful force in
tri thức và võ trang và chọn both the knowledges and
lựa Nhật Bản. Trong khi military and he chose Japan.
đó, Phan Châu Trinh cho Phan Chau Trinh, in the
rằng cần phải thay thế hệ meantime, said that the
thống nho học hủ lậu và backward old-school
xây dựng một chế độ chính Confucianism system needed
trị dân chủ bằng các biện to be replaced and to build a
pháp đối kháng bất bạo democratic political system
động để buộc thực dân by non-violent
Pháp phải thực thi những countermeasures to force the
lời hứa và cam kết khai hóa French colonialists to fulfill
cho dân tộc Việt Nam. their promises and pledges to
civilize Vietnamese people.
Phan Bội Châu tổ chức Phan Bội Châu organized the
phong trào Ěông Du, đưa Ěông Du (Move East)
74