Page 136 - โครงการแกว_Neat
P. 136
129
การเลี้ยงอาหารแบบไทย มี 3 แบบ ดังนี้
1) การเลี้ยงอาหารแบบนั่งกับพื้นที่สำรับเฉพาะตัว การเลี้ยงอาหารแบบนี้ปัจจุบันใช้เลี้ยงเฉพาะ
พระสงฆ์ชั้นราชาคณะเท่านั้นไม่ใช้เลี้ยงบุคคลภายนอก การเลี้ยงพระสงฆ์อาหารแต่ละสำรับจะมี 7 ถ้วย ในสำรับ
คาวประกอบด้วย จานข้าว คนโถน้ำ แก้วน้ำ ผ้าเช็ดมือช้อน ส้อม และอาหารคาว เมื่อพระสงฆ์ฉันแล้วจึงยก
สำรับคาวออก และยกสำรับหวานเข้ามาแทนที่ ฉันเสร็จแล้วจึงยกสำรับกลับและเก็บเครื่องใช้ทั้งหมด 1
2) การเลี้ยงอาหารแบบนั่งกับพื้นรวมเป็นวง การเลี้ยงอาหารที่มีลักษณะเป็นกันเอง โดยการจัดที่นั่งของผู้
รับประทานอาหารเป็นวง วงละประมาณ 5-6 คน ก่อนที่จะวางสำรับอาหารต้องปูเสื่อหรือพรม แล้วเอาผ้าปูตรง
กลางสำหรับวางอาหาร เครื่องใช้ในการรับประทานอาหารมี จานข้าว ช้อนกลาง โถข้าว คนโถน้ำ กระโถน
กระดาษเช็ดมือ และแก้วน้ำ ซึ่งวางไว้ทางขวามือของผู้ใช้ อาหารส่วนมากมีประมาณ 5-7 อย่างอาหารหวานและ
ผลไม้ 3 อย่าง
การรับประทานอาหารเริ่มพร้อม ๆ กัน และเมื่อรับประทานอาหารคาวเสร็จจึงยกของหวานและผลไม้มา
แทนที่ ในการเติมอาหารที่พร่องให้ตักอาหารใส่ถ้วย จาน หรือชามมาเดิมที่สำรับอย่าหยิบภาชนะในสำรับออกไป
เติม
3) การเลี้ยงอาหารแบบขันโตก เป็นการเลี้ยงอาหารค่ำรับรองแขกผู้มีเกียรติหรืองานฉลองสมโภชของ
ชาวเหนือ อาหาร ได้แก่ น้ำพริกอ่อง แกงฮังเล แคบหมู ไส้ถั่ว ผักจิ้มกระติบใส่ข้าวเหนียว คนโถน้ำ จอกหรือขัน
น้ำ อาหารบรรจุใส่ในโตก นอกจากนี้ยังมีเมี่ยงและบุหรี่ไชโยวางไว้ในพาน เมื่อถึงเวลาเปิดงานแขกผู้อาวุโสจะเป็น
ผู้เดินนำหน้าขบวนแห่ขันโตกซึ่งมีขบวนฆ้อง โหม่งปิดท้ายขบวน จากนั้นแขกผู้อาวุโสกล่าวเปิดงาน และมีการ
แสดงบนเวทีแขกรับเชิญทั้งหลายจึงเริ่มรับประทานอาหาร โดยใช้มือปั้นข้าวเหนียวแจ๋วจิ้มน้ำพริกหรือแกงถ้า
อาหารในโอกรับประทานหมดให้เรียกอาหารเพิ่มได้
การแต่งกายไปงานเลี้ยงงานแบบขันโตก สุภาพสตรีนิยมแต่งชุดไทยพื้นเมืองคือ สวมเสื้อแขนกระบอก
นุ่งผ้าซิ่น และแซมด้วยดอกไม้บนมวยผม สำหรับสุภาพบุรุษใส่เสื้อม่อฮ่อม การเกงขายาวแบบสากลสีเข้ม
การร่วมรับประทานอาหารจะต้องนั่งตามหมายเลขให้ตรงกับหมายเลขในบัตรเชิญใตกหนึ่งจะมีผู้ร่วม
รับประทานประมาณ 6-7 คนนั่งล้อมวงกับพื้น สุภาพสตรีนั่งพับเพียบ สำหรับสุภาพบุรุษจะนั่งขัดสมาธิหรือพับ
เพียบก็ได้
5.5.2 การเลี้ยงอาหารแบบสากล ปัจจุบันนิยมนำอาหารไทยมาจัดเลี้ยงเป็นแบบสากลด้วย และเพื่อ
ประโยชน์ในการสมาคม ควรทราบเกี่ยวกับวิธีการและมารยาทในการรับประทานอาหารแบบต่างๆ
