Page 569 - BERESHIT

19
BERESHIT
[559] Bereishis—Vayechi 49:24–25 äë-ãë:èî éçéåZúéùàøá # 26015-EYAL - 26015-BERESHIT-EYAL.1 | 19 - A | 18-07-18 | 09:43:40 | SR:-- | Cyan 26015-EYAL - 26015-BERESHIT-EYAL.1 | 19 - A | 18-07-18 | 09:43:40 | SR:-- | Black 26015-EYAL -
úåøèôä
by the hand of Mighty One of Yaakov; ë flҚμÞÔ−þ−¤ÌëÎê·−Ñð−Ìô
from there he became the shepherd [the provider], í£Ó¼Òþó'ÖMÌô Eézçz íãà ïzàå Eézáäà éðàå zãaëð éðéòá zø÷éÈÇ ‰ ÀÈÀÅÇ…ÄÀÇÀÈÇÍÂĆÂÇÀÄÀÆÅ ƒ úéùàøá úøèôä
È È
‘ Ç À Æ
the stone of Israel. :ñÞÑêÖþÐNÌ−öÓë'Óê ‘ çøænî éðà Ezà-ék àøéz-ìà :ELôð úçz íénàìeÀËÄLJÇÇÀÆÍÇÄÈ á"î ïîéñ äéòùéá
ÄÍ
Ä À †
È Ä
Ä Ä À È
25. From the Almighty of your father E−‚ÌëÖêñ¶ÑêÑô .í× ïîéúìe éðz ïBôvì øîà :Döa÷à áøònîe Eòøæ àéáàÈĆÇÀÆÄÍÇÍÂÈÂÇÀÆÍÊǃÇÈ‘ÅÄÀÅÈ õøàä ò÷ø íäéèBðå íéîMä àøBa äåäé | ìàä øîà-äkÍÊÈÇ•ÈņÀÉÈŃÇÈÇ’Ä‘À†ÅÆÊÇ ‡
È È Æ
ìk :õøàä äö÷î éúBðáe ÷Bçøî éðá éàéáä éàìëz-ìàÇÄÀÈÄÈăÄÈÇ‘ÅÍÈÀÇÄÀŇÈÈÍÆ„Ê
and He will help you, D†ÓþÐïмÔ−Ðî éðà :da íéëìäì çeøå äéìò íòì äîLð ïúð äéàöàöåÀÆÍÁÈÆÈÊÅ ƒ ÀÈÈ‘ÈȆÈÆÈÀÇÇÍÊÀćÈÍÂĉ
:åéúéNò-óà åézøöé åéúàøa éãBáëìå éîLá àø÷päÇÄÀȆÄÀÄÀÄÀÄÀÈÄÀÇÀÄÇÂÄÄÍ
and Shaddai Who will bless you D flÓ×Îþ¤Öë−ÞÌî·−ÔcÔL³¥ÑêÐî -ìk :BîÍÈ ì íéðæàå íéLøçå Lé íéðéòå øeò-íò àéöBäćÇÄÅÀÅÇ † ÄÅÀÅÍÀÄÀÈÀÇ ‡ ÄÈ úéøáì Eðzàå Eøvàå Eãéa ÷æçàå ÷ãöá Eéúàø÷ äåäéÀÉÈ…ÀÈćÀÆÆÀÇÀņÀÈÆÀÆÈÀÀÆÆÀ…ÄÀć
with the blessings of heaven from above, ñ flÖ¼Ñô·óÌ−Ô¶ôÖL³¥Ò×ÐþÌa úàæ ãébé íäá éî íénàì eôñàéå åcçé eöa÷ð íéBbäÇÄ•ÄÀÀ†ÇÀÈÀÅÈÍÀ‘ÀËÄăÈÆ‘ÇÄ†Ê øbñnî àéöBäì úBøåò íéðéò ç÷ôì :íéBb øBàì íòÈÀ‡ÄÍÄÀÊÇÅÇ † ÄÄÀÀăÄÇÀÅ ‘
éãBáëe éîL àeä äåäé éðà :CLç éáLé àìk úéaî øéqàÇÄÄŇÆƇÀÅÍÆÂćÀÉȆÀÄÀÄ ‘
eòîLéå e÷cöéå íäéãò eðzé eðòéîLé úBðLàøåÀÄÍÇÀÄËÄÀƒÅÍÅÆ‘ÀÄÀÈÀÄÀÀ Ê
AAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA RASHI é"ùøAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAAA ézøça øLà écáòå äåäé-íàð éãò ízà :úîà eøîàéåÀÍÊÀ‡ÁÆÍÇƃÅÇ‘ÀËÀÉÈÀÇÀÄÂƆÈÈ ÀÄ eàá-äpä úBðLàøä :íéìéñtì éúläúe ïzà-àG øçàìÀÇņÍÆÅÀÄÈÄÇÀÄÄÍÈÄÍÄÅÈ Ê
:íëúà òéîLà äðçîöz íøèa ãébî éðà úBLãçåÇÍÂÈ‘ÂĆÇÄÀÆ ‡ ÆÄÀÇÀÈÇÀćÇÆÀÆÍ
Onkelos, too, translates it in a similar manner: .BôÐbÐþÌzCÔ× êeí ¹Ôê ½eñКÐòeêÐî -àG éðôì àeä éðà-ék eðéáúå éì eðéîàúå eòãz ïòîdžǘÅÍÀ˜ÀÇÍÂĒăÀÈÄ’‘ÄÍÂĆÀÈÇ‘ ìÀ íiä éãøBé õøàä äö÷î Búläz Lãç øéL äåäéì eøéLăÇÍÉȑĆÈÈÀÄÈÄÀņÈÈ ÆÍÀŃÇÈ ‘
ëÓLÑzÔî—His prophecy [returned and] was fulfilled in them, ,d−ѳeê−ÌëÐò öBíÐa³ÔëÖ³ÐîZëÓLÑzÔî :äéäé àG éøçàå ìà øöBð†ÇÅÀÇÍÂLJÄÍÀÆÍ
áLz íéøöç åéøòå øaãî eàNé :íäéáLéå íéià BàGîeÀÄÄÀÍÀÅÆÍÄÀƒÄÀÈ‘ÀÈÈÂÅÄÅņ
[i.e.] the dreams that he dreamt about them, óÓíÖñóÔñÖìþÓLÎê ³BôBñÎìÔí äåäéì eîéNé :eçåöé íéøä Làøî òìñ éáLé epøé øã÷ÅÈÈ’Ê‘†ÀÅ
Ä À È Í
Ç Í ÉÈ
È Ä ‡
È Ä
Å ‡ Ê
Æ Ç
“because he secretly kept the Torah.” ,êÖþг̽ÐaêÖ³Ð−ÔþBê ó−ÑiÔšÐcñÔ¼ çð úøèôä
Léàk àöé øBabk äåäé :eãébé íéiàa Búläúe ãBákÈÀÄÈÈÍÄćÇÄÍÀÈÊ‘ÇĆÅÅÀć
This is an addition [of Onkelos,] ,êeí ³ÓõÓ½Bz ã"ð ïîéñ äéòùéá
:øabúé åéáéà-ìò çéøöé-óà òéøé äàð÷ øéòé úBîçìîÄÀÈÈĆÄÀÈÈÄ’Ç‘ÇÇÀÄÇÇÍÊÀÈÄÀÇÈÍ
having no corresponding Hebrew words in the verse ,êÖþКÌnÔaÓL−ÌþÐë̼ öBLÖlÌôêGÐî äìç-àG éìäöå äpø éçöt äãìé àG äø÷ò épøÈćÂÈȆÈÈ ÈÄÀÄ’ÄȃÀÇÍÂÄ‘ÈÈ íMà äòôà äãìBik ÷tàúà Léøçà íìBòî éúéLçäÆÍÁÅ ’
Ç Í Â Ä
Æ ‡ Ê
Ä ‘ Å Í
Ç Í Å È †
È
Æ À Ç È
Æ À Æ
“And he placed his trust in the Almighty” ,dÑòÖ®ÎìBþ êÖõКe³Ðë−ÌeÔLÐî :äåäé øîà äìeòá éðaî äîîBL-éða íéaø-ékÄÍÇĉÀÍÅÍÅÈ…ÄÀŇÀÈÈLJÀÉÈÍ LéáBà íaNò-ìëå úBòáâe íéøä áéøçà :ãçé óàLàåÀÆÀÇÈÍÇÇÍÂăÈÄ‘ÀÈÀÈÆÀÈÄ
is Onkelos’ translation of BzÐLÔšöÖ³−ÑêÐa. ;BzÐLÔšöÖ³−ÑêÐañÓL óebÐþÔz
ehé CéúBðkLî úBòéøéå CìäàÈÍÃÅÄÍĉÄÀÀÇ … ÄÇ íB÷î | éáéçøäÇÀĆÄÀ† íéøåò ézëìBäå :LéáBà íénâàå íéiàì úBøäð ézîNåÀÇÀăÀÈ‘ÈÍÄÄÇÍÂÇÄÄÍÀÍÇÀĆÄÀÄ
The following is the way Onkelos’ translation óebÐþÔzÔí öBLÐñCÔ×Ðî
ïéîé-ék :é÷fç Céúãúéå Céøúéî éëéøàä éëNçz-ìàÇÇÀÄÇÍÂÄ’Ä‘ÅÍÈÇÄÄÅÍÊÇÄÇÅÍÄÄÍÈć íéNà íëéøãà eòãé-àG úBáéúða eòãé àG CøãaÀÆ’Æ‘†ÈÈÄÀÄ‡È Í ÀÇÀÄÅÈÄ—
fits into the Hebrew words: :−ÌþÐë̼ÖíñÔ¼
úBnLð íéøòå Løéé íéBb Còøæå éöøôz ìåàîNeÀÊÄÀÊÄÀÇÀőĆÄÈÀÈćÀÇ íéøácä älà øBLéî ‘ÀÄ„ÅÆÇÀÈÄ ì íéM÷òîe øBàì íäéðôì CLçîÇÀÈ ’
Ä À Å Æ“
È
Ç Í Â Ç Ä
[ëÓLÑzÔî] His prophecy was fulfilled because ñ−ÌëÐLÌaB³ÖêeëÐòëÓLÑzÔî
àG ék éîÄƆ ìkz-ìàå éLBáú àG-ék éàøéz-ìà :eáéLBéÄÍÇÄÍÀđĆÅÄÀÇÄÈÍÀ íéçèaä úLá eLáé øBçà eâñð :íézáæò àGå íúéNòÂÄÄÀ‡ÂÇÀÄÍȃÊȑņÆÇÍÊÀÄ
[öÖ³−ÑêÐa] the might of God í"ÖaÖwÔíñÓ LBòÖ³−ÑêÓL
CéúeðîÀÇÄ ìà útøçå éçkLz Céîeìò úLá ék éøétçúÇÀÄÄĆƒÆÂÇ’Ä‘ÄÀÈÄÀÆÀLJÇÀ eòîL íéLøçä :eðéäGà ízà äëqîÇÅÈÇƇÁÅÍÇÅÍÀÄÀÈ ì íéøîàä ìñtaÇÈÆÈÍÊÀćÀ
[BzÐLÔš] was for him his bow and assurance. ,ìÖ¬ÐëÌôÐñe ³ÓLÓšÐñBñíÖ³Ð−Öí
BîL úBàáö äåäé CéNò Céìòá ék :ãBò-éøkæú àG‡ÄÀÀÄÍăÍÊÂÇ’Ä‘ÊÇ ÄÀÉȇÀÈÀ Løçå écáò-íà ék øeò éî :úBàøì eèéaä íéøåòäåÀÇÍÄÀÄÇćÄÀÍăÄőĆÄÇÀ ÄÀÅÅ
Therefore, gold was placed on his arms, −ÌíB¼ÖþÐcñÔ¼ëÔíÐðêÖôÖþгÌ−öÑ×Ða
-ék :àøwé õøàä-ìë éäGà ìàøNé LBã÷ CìàâåÀÍÊÂÅ‘À†ÄÀÈÅÁŇÈÈÈÆÄÈÅÍÄÍ :äåäé ãáòk øeòå ílLîk øeò éî çìLà éëàìîkÀÇÀÈĆÆÀÈăÄÅ‘ÄÀËÈÀÄÅÀƇÆÀÉÈÍ
[the Hebrew being:] “Therefore î−ÖðÖ−−ѼÕþÐïefÕõÖiÔî.” ,î−ÖðÖ−−ѼÒþÐïefÒõÖiÔîCÔ×Ðñ
À Å ‰ Æ
À ÉÈ
Ä …
íéøeòð úLàå äåäé Càø÷ çeø úáeöòå äáeæò äMàëÀÄȉÂÈ…Ç͇ÇÇÀÈÈ † äåäé :òîLé àGå íéðæà çB÷t øîLú àGå úBaø úBàøÈœ‡ÇÀ†ÄÀÊȇÇÈÀÇ ÄÀ‡ÄÀÈÍÀÉȇ
À
[efÕõÖiÔî] having the same meaning as ïÖt—fine gold. :ïÖt öBLÐñ
íéîçøáe Cézáæò ïè÷ òâøa :CéäGà øîà ñànú ékćÄÈÅÈLJÁÈÍÄÀƇÇÈÊÂÇÀÄÀÇÍÂć ïéîééñî ïàë) :øécàéå äøBz ìécâé B÷ãö ïòî ì õôç ÈÅÀ Ç † Ç
È
À Ç À ÄÍ
Ä À
Ç À Ä ‡
The stone of Israel. .ìÅàÈøÀNÄéïÆáÆà Cnî òâø éðô ézøzñä óö÷ óöLa :Cöa÷à íéìBãbÀÄÂÇÀÅÍÀƆÆÆÆÄÀÇ’ÀÄÈLJƒǑÄÅ ézááe ílk íéøeça çôä éeñLå æeæa-íò àeäå ÀÇȆÀÈ‹ÈÅ ƒ ÇÇÍÄ‘ËÈÀÈŇ
öÓëÓê is a contraction of öÑëe ëÖê—father and son, ,öÑëe ëÖê :öBš−ÌþÖ¬Bò öBLÐñ (íéãøôñä
çð éî-ék :äåäé Cìàb øîà Cézîçø íìBò ãñçáeÀƇÆÈÄÍÇÀÄÈLJÍÊÂÅÀÉÈÍÄŇ’ÊÇ ‘ øîà-ïéàå äqLî ìévî ïéàå æáì eéä eàaçä íéàìëÀÈÄÈÀÈȃÈÇ‘ÀņÇÄÀÄÈÀÅÍÊŇ
[as Onkelos translates it] ö−ÌòÐëe öÖíÖëÎê— ö−ÌòÐëe öÖíÖëÎê
õøàä-ìò ãBò çð-éî øáòî ézòaLð øLà éì úàæ†ÊÄÂƆÄÀÇÀÄÅ͇ÊÅ…ÊÇÇÈÈ Æ ïúð-éî :øBçàì òîLéå áL÷é úàæ ïéæàé íëá éî :áLäÈÇÍćÈÆÇÍÂĆÊÇÀćÀÄÀÇÀÈÍÄÍÈÇ’
[a reference to] Yaakov and his children. :î−ÖòÖëe ëҚμÔ−
‘ íéøää ék :Ca-øòbîe Céìò óöwî ézòaLð ïkÅ ‡ Bì eðàèç eæ äåäé àBìä íéææáì ìàøNéå á÷òé ÇÍÂ…ÊÀÄÀÈŇÀÍ ÊÀĆÀÉÈ„ÈȆ äqùîÀÄȉ ìÄœ
Ä À Ç … À Ä
Ä ƒ
Ä À È
Æ Í È Ä
È Í
Ä À ‡ Ê
È Ç Ä
[25] From the Almighty of your father. .EéÄáÈàìÅàÅî [äë] Leîé-àG Czàî écñçå äðéèeîz úBòábäå eLeîéÈÀÇÀÈÀÆÈÀÇÀÄ•ÅÍÄÅ †
È
Í
CtLiå :BúøBúa eòîL àGå CBìä åéëøãá eáà-àGåÀÍȃÄÀÈÈ‘ÈÀ‡ÈÍÀÀÍÈÍÇÄÀƒÊ
Did this come about for you ³êÒïEÐñíÖ³Ð−Öí :äåäé Cîçøî øîà èeîú àG éîBìL úéøáeÀăÀÄ‘†ÈÈLJÀÇÍÂÅÀÉÈÍ òãé àGå áéáqî eäèäìzå äîçìî æeæòå Btà äîç åéìòÈÈ‘ÅȆÇÆÍÁÄÀÈÈÇÀÇÍÂŃÄÈÄ‘À†ÈÈ
and He will help you. :EÓþÐïмÔ− êeíÐî (íéãøôñä ïéîééñî ïàë)
äåäé øîà-äk äzòå :áì-ìò íéNé-àGå Ba-øòázåÇÄÀÇÀÍÈćÇÅÍÀÇ ÈÍÊÈǃÀÈÊ ‘
And Shaddai. .éÇcÇLúÅàÀå
Céðáà Ceta õéaøî éëðà äpä äîçð àG äøòñ äiðòÂÄȇÍÊÂȆËÈÈÄÅ’ÈÍÊÄ“ÇÀăǑÂÈÇÄ Eézìàâ ék àøéz-ìà ìàøNé Eøöéå á÷òé EàøaÊÇ͆ÇÍÂÊÀÍÊÆÀÄÀÈÅÇÄȑĆÀÇÀÄ
[Meaning:] “Your heart was with God EÐaÌñíÖ−Öíí"ÖaÖwÔíó̼Ðî
CéøòLe CéúLîL ãëãk ézîNå :íéøétqa CézãñéåÄÍÇÀÄÇÇÄÄÍÀÇÀăÇÍÀÊ‘ÄÀ Ê ÇÄÀÈÇÄ éðà Ezà íéna øáòú-ék :äzà-éì EîLá éúàø÷ÈȇÄÀÄÀÄÈÍÈÄÇ̓ÊÇÇ’Ä‘ÄÀ†ÈÄ
when you refused to listen Ö zмÔôÖLêHÓLÐk
À
éãenņ ì Céða-ìëå :õôç-éðáàì Cìeáb-ìëå çc÷à éðáàìÀÇÀņÆÀÈÀÈÀÅÀÇÀÅÅÍÆÀÈÈÇ ÄÄ äáäìå äåkú àG Là-Bîa Cìú-ék EeôèLé àG úBøäpáeÇÀȆÄÀÀÄÍÅÅ ƒ
Ä È Æ
À Æ Í È È
‘ †
Å
to the words of your mistress— 179 ,EгÖòBðÎê−ÑþÐëÌðÐñ
È Ä
Å ’ Ê Æ ‘
Ä
Ç Í Â Ä ƒ
÷Lòî é÷çø éððBkz ä÷ãöa :Céða íBìL áøå äåäéÀÉÈÀÇÀ‡ÈÈÍÄÄÀÈÈ ìàøNé LBã÷ EéäGà äåäé éðà ék :Ca-øòáú àG‡ÄÀÇÈÍÄÂÄ‘ÀÉȆÁÆÀ‡ÄÀÈÅ
and, [therefore,] He will bless you.” :EÓ×ÎþÖëÐ− êeíÐî
È À À ‘ Ä À Ç Ä
È Ç ƒ Ä
Å Í Â Æ ’
‡
Ç À Æ Í
‡
À È
øBb ïä :Céìà áø÷ú-àG ék äzçnîe éàøéú àG-ékĆÄÈÄÄ’ÀÄÈćÍÄÀÇÅÈÍÄÅ † øLàî :Eézçz àáñe Lek íéøöî Eøôë ézúð EòéLBîÍÄÆ
179 See above, Chapt. 39. # 26015-EYAL - 26015-BERESHIT-EYAL.1 | 19 - A | 18-07-18 | 09:43:40 | SR:-- | Black 26015-EYAL - 26015-BERESHIT-EYAL.1 | 19 - A | 18-07-18 | 09:43:40 | SR:-- | Magenta 26015-EYAL - 26015-BERESHIT-EYAL.1 | 19 - A | 18-07-18 | 09:43:40 | SR:--