Page 312 - Guerra de las Galias [Colección Gredos Bilingüe] I-II-III
P. 312
fectis quarum rerum causa traducere exercitum consti
tuerat, ut Germanis metum iniceret, ut Sugambros ul
cisceretur, ut Ubios * obsidione liberaret, diebus omni
no decem et octo trans Rhenum consumptis, satis et ad
laudem et ad utilitatem profectum arbitratus, se in Gal
liam recepit pontemque rescidit.
XX. (1) Exigua parte aestatis reliqua, Caesar, etsi
in his locis, quod Gallia ad septentriones vergit, matu
rae sunt hiemes, tamen in Britanniam * proficisci con
tendit, quod omnibus fere Gallicis bellis hostibus nostris
inde subministrata auxilia intellegebat (2), et, si tempus
anni ad bellum gerendum deficeret, tamen magno sibi
usui fore arbitrabatur, si modo insulam adisset et ge
nus hominum perspexisset, loca, portus, aditus cogno
visset; quae omnia fere Gallis erant incognita. (3) Neque
enim temere, praeter mercatores, illo adiit quisquam,
neque iis ipsis quicquam, praeter oram maritimam at
que eas regiones quae sunt contra Galliam, notum est.
(4) Itaque, vocatis ad se undique mercatoribus, neque
todos los fines que le habían movido a pasar el ejército: infundir miedo
a los germanos, vengarse de los sugambros, librar de la opresión a los ubios,
habiendo empleado únicamente dieciocho días al otro lado del Rhin, juzgan
do que había logrado suficiente gloria y provecho, se retiró a la Galia y
cortó el puente.
XX. (1) Cuando ya faltaba poco para acabarse el verano, César, aunque
en estos lugares llega pronto el invierno por estar la Galia situada al Norte,
se propuso m archar a Bretaña, porque sabía que en casi todas las guerras
de la Galia llegaban de allí socorros para nuestros enemigos (2) y, en caso
de que lo avanzado del año no le permitiera hacer la guerra, le parecía, sin
embargo, de gran utilidad, aunque no hiciera más que llegar a la isla, ver
qué género de hombres la poblaban y reconocer sus parajes, puertos y acce
sos; todo lo cual ignoraban en general los galos. (3) Pues ni hay quien se
aventure a llegar allí, fuera de los mercaderes, ni éstos conocen nada, fuera
de la costa y de aquellas comarcas situadas frente a la Galia. (4) En efecto,
después de haber convocado mercaderes de todas partes, no pudo averiguar
46