Page 145 - خدمات متقابل ایران و اسلام

‫اﺳﺖ ﻳﻜﺠﺎ در ﻣﻌﺮض ﺗﻠﻒ واﻗﻊ ﺷﺪهاﻧﺪ‪ .‬ﻣﺎ ﺑﻌﺪا ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮان ﻛﺘﺎﺑﺴﻮزي در اﻳﻦ ﺑﺎره ﻣﻔﺼﻼ ﺑﺤﺚ ﺧﻮاﻫﻴﻢ‬
‫ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺧﺎﻣﺴﺎ اﻋﺮاب ﻣﺴﻠﻤﺎن ﻣﻮﺑﺪان را ﺳﺎﺣﺮ و ﻛﺘﺐ ﻣﺠﻮس را ﻛﺘﺎب ﺳﺤﺮ ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ اﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﻠﺒﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ‬
‫ﺑﺮاي اوﻟﻴﻦ ﺑﺎر از زﺑﺎن اﻳﻦ ﻣﻮرخ ﺑﻲ ﻏﺮض ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻨﻴﺪه ﺷﻮد‪.‬‬

‫اﻳﻦ ﺑﻮد دو ﻧﻈﺮ ﻣﺘﻀﺎدي ﻛﻪ درﺑﺎره اﺳﻼم و اﻳﺮان اﻇﻬﺎر ﻣﻲﺷﻮد اﻛﻨﻮن ﻣﺎ ﻛﺪام ﻧﻈﺮ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ؟ آﻳﺎ آن‬
‫ﻧﻈﺮ را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻲ اﺳﺖ اﻳﺮان و ﻏﻴﺮ اﻳﺮان در ﺟﺎﻫﻠﻴﺖ ﻋﻤﻴﻘﻲ ﻓﺮو رﻓﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬اﻓﻜﺎر و ﻋﻘﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬

‫ﭘﺴﺘﻲ ﮔﺮاﻳﻴﺪه ﺑﻮد‪ ،‬ﺣﻜﻮﻣﺘﻬﺎ ﻓﺎﺳﺪ ﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮد‪ ،‬ﻧﻈﺎﻣﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﺎﺳﺪ‪ ،‬ﺳﺘﻢ ﻓﺮاوان‪ ،‬ﺗﻮدهﻫﺎ ﻧﺎراﺿﻲ‪ ،‬و‬
‫ﺟﻬﺎن ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﺤﻮل و ﻧﻮﺳﺎزي ﺑﻮد‪ ،‬اﺳﻼم آﻣﺪ و اﻳﻦ رﺳﺎﻟﺖ را اﻧﺠﺎم داد‪ ،‬ﻣﻌﻴﺎرﻫﺎ را دﮔﺮﮔﻮن‬
‫ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺑﻨﺪﻫﺎ را ﭘﺎره ﻛﺮد و ﺧﻮاﺑﻬﺎ را از ﻛﻠﻪﻫﺎ ﭘﺮاﻧﻴﺪ و روﺣﻲ ﺗﺎزه ﺑﻪ ﭘﻴﻜﺮ ﻧﻴﻤﻪ ﺟﺎن ﻣﻠﺘﻬﺎ و از آن ﺟﻤﻠﻪ‬

‫ﻣﻠﺖ اﻳﺮان دﻣﻴﺪ و ﻳﺎ اﻳﻦ ﻧﻈﺮ را ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ داﺷﺘﻴﻢ اﺳﻼم آﻣﺪ و ﻫﻤﻪ را از ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺖ‪.‬‬
‫ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻫﻤﺎن ﻃﻮر ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺗﺎرﻳﺦ ﺟﻬﺎن و اﻳﺮان ﻣﻘﺎرن ﻇﻬﻮر اﺳﻼم روﺷﻦ اﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ‬
‫ﻣﺨﺘﺼﺮي در ﺗﺎرﻳﺦ‪ ،‬وﺿﻊ را روﺷﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻛﺎﻓﻲ اﺳﺖ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ اﻳﺮان ﻗﺒﻞ از اﺳﻼم از ﻟﺤﺎظ ﻧﻈﺎم‬

‫ﻓﻜﺮي و اﻋﺘﻘﺎدي ﭼﻪ اﻓﻜﺎر و ﻣﻌﺘﻘﺪاﺗﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ و ارزش آن ﻣﻌﺘﻘﺪات ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻧﻈﺎﻣﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪،‬‬
‫ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻲ‪ ،‬ﺳﻴﺎﺳﻲ آﻧﺮوز اﻳﺮان ﭼﻪ ﻧﻈﺎﻣﺎﺗﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ ،‬ﺳﭙﺲ آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻣﺎت ﻓﻜﺮي‪ ،‬اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ‪،‬‬
‫ﺳﻴﺎﺳﻲ‪ ،‬ﺧﺎﻧﻮادﮔﻲ‪ ،‬اﺧﻼﻗﻲ اﺳﻼم ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻦ ﺗﺎرﻳﺦ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ و ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺳﺨﻦ ﺧﻮد را از‬

‫ﻧﻈﺎﻣﺎت ﻓﻜﺮي و اﻋﺘﻘﺎدي اﻳﺮان آﻏﺎز ﻣﻲﻧﻤﺎﺋﻴﻢ‪:‬‬

‫ﻧﻈﺎم ﻓﻜﺮي و اﻋﺘﻘﺎدي‬

‫ﻣﻘﺼﻮد‪ ،‬ﺑﻴﺎن اﻓﻜﺎر و ﻋﻘﺎﺋﺪ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮدم اﻳﺮان در دوره ﻣﻘﺎرن ﻇﻬﻮر اﺳﻼم اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺎ ﻓﻌﻼ در اﻓﻜﺎر و‬
‫ﻋﻘﺎﺋﺪ ﻓﻠﺴﻔﻲ آن ﻋﺼﺮ در اﻳﺮان ﺑﺤﺜﻲ ﻧﺪارﻳﻢ ﻛﻪ آﻳﺎ اوﻻ ﻳﻚ ﻣﻜﺘﺐ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﻣﺠﺰا از ﻋﻘﺎﺋﺪ دﻳﻨﻲ و ﻣﺬﻫﺒﻲ‬
‫در اﻳﺮان ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ و ﺑﻪ ﻓﺮض وﺟﻮد‪ ،‬ﭼﻪ ﻧﻮع ﻣﻜﺘﺒﻲ ﺑﻮده اﺳﺖ؟ زﻳﺮا ﺑﺮ ﻓﺮض‬

‫ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻣﻜﺘﺐ‬

‫ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ‪‬ﻬﺮ‬ ‫‪144‬‬

‫‪www.nasimemotahar.com‬‬

‫ﻟﻄﻔﺎً ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ‪.‬‬