Page 188 - خدمات متقابل ایران و اسلام
P. 188
پ .ژ .دو ﻣﻨﺎﺷﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
ﺑﺎ وﺟﻮد اﺻﻼﺣﺎت اﺳﺎﺳﻲ زردﺷﺖ ﻣﺠﺪدا ﻣﺬﻫﺐ اﻓﺴﺎﻧﻪ آﻣﻴﺰ ﻗﺪﻳﻢ ﭘﺪﻳﺪار ﺷﺪ و ﺣﺘﻲ زردﺷﺖ را ﻧﻴﺰ از
ﺧﻮد داﻧﺴﺖ و"ﮔﺎﺗﻬﺎ"را ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﻔﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ"ﻫﺌﻮﻣﻪ"ﻛﻪ ﺑﺎ آن ﻣﻐﺎﻳﺮت داﺷﺖ ﺿﻤﻴﻤﻪ ﻧﻤﻮد .ﺑﻪ اﻳﻦ
ﻃﺮﻳﻖ ﺧﺪاوﻧﺪ ﺑﺰرگ اﻫﻮراﻣﺰدا ﺑﺎ ﻣﻌﺼﻮﻣﻴﻦ ﺟﺎوﻳﺪان و ﺧﺪاﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ دﻳﻦ ﻣﺰدا آﻧﻬﺎ را ﺑﻪ ﻛﻨﺎر راﻧﺪه ﺑﻮد
ﻫﻤﺮدﻳﻒ ﮔﺮدﻳﺪ).(1
ﭘﻮر داود و دﻛﺘﺮ ﻣﻌﻴﻦ ﻧﻴﺰ اﻋﺘﺮاف دارﻧﺪ ﻛﻪ اوﺳﺘﺎي ﻋﻬﺪ ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺑﺎ اوﺳﺘﺎي اﺻﻠﻲ ﻓﺮق ﻓﺎﺣﺶ دارد و
اوﺳﺘﺎي ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﺗﻌﻠﻴﻤﺎت ﺧﺮاﻓﺎﺗﻲ ﻗﺒﻞ از زردﺷﺖ را ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻤﻮده اﺳﺖ ،ﻣﺪﻋﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ:
آﻳﻴﻦ ﺣﻘﻴﻘﻲ و اﺻﻠﻲ زرﺗﺸﺖ را ﺑﺎﻳﺪ از ﮔﺎﺗﺎﻫﺎ ﺟﺴﺖ ،ﭼﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺮور ﺗﺼﺮﻓﺎﺗﻲ در آن ﻛﺮدﻧﺪ و ﺑﻪ
ﺧﺼﻮص آﻳﻴﻦ زرﺗﺸﺘﻲ دوره ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ از ﻣﺒﺪا ﺧﻮد ﺑﺴﻴﺎر دور ﮔﺮدﻳﺪ).(2
ﮔﺎﺗﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻨﺎد ﭘﻮر داود و دﻛﺘﺮ ﻣﻌﻴﻦ اﺳﺖ ،ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﻳﺴﻨﺎﺳﺖ و ﻳﺴﻨﺎ ﻳﻚ ﺟﺰء از ﭘﻨﺞ ﺟﺰء
اوﺳﺘﺎي ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ اﺳﺖ .ﮔﺎﺗﺎﻫﺎ از ﻟﺤﺎظ ﺗﺎرﻳﺨﻲ و اﻧﺘﺴﺎب ﺑﻪ زردﺷﺖ ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﻳﻦ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي اوﺳﺘﺎﺳﺖ.
ﻗﺮاﺋﻦ زﻳﺎدي در دﺳﺖ ﻣﺤﻘﻘﺎن اﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻳﺎ ﻗﺴﻤﺘﻲ از ﮔﺎﺗﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺷﻌﺮ و ﻣﻨﺎﺟﺎت ادا ﺷﺪه
ﺳﺮوده ﺧﻮد زردﺷﺖ اﺳﺖ و ﻫﻢ ﻣﻌﻘﻮﻟﺘﺮﻳﻦ ﻫﻤﻪ آﻧﻬﺎﺳﺖ ،ﺧﺮاﻓﺎﺗﻲ ﻛﻪ در ﺳﺎﻳﺮ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد در
آﻧﺠﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ اﺳﺖ و اﺣﻴﺎﻧﺎ ﺿﺪ آﻧﻬﺎﺳﺖ .ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ زردﺷﺖ را ﻣﻮﺣﺪ ﻣﻲداﻧﻨﺪ .ﺑﻪ ﻣﻨﺪرﺟﺎت ﮔﺎﺗﺎﻫﺎ
اﺳﺘﻨﺎد ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ و ﺳﺎﻳﺮ ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي اوﺳﺘﺎ را اﻟﺤﺎﻗﻲ ﻣﻲداﻧﻨﺪ.
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل در اﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺷﻜﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ دﻳﻦ زردﺷﺖ در دورهﻫﺎي ﺑﻌﺪ ﺧﺼﻮﺻﺎ دوره ﺳﺎﺳﺎﻧﻲ ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ
اﺻﻮل ﻋﻘﺎﺋﺪ و ﭼﻪ از ﻧﻈﺮ اﺣﻜﺎم و ﻣﻘﺮرات ﺑﻪ ﭘﺴﺘﻲ ﮔﺮاﻳﻴﺪه اﺳﺖ ،ﭼﻪ دﻟﻴﻠﻲ ﺑﻬﺘﺮ از اﻳﻨﻜﻪ"اﻫﻮراﻣﺰدا"در
دورهﻫﺎي ﺑﻌﺪ ﺷﻜﻞ و ﺷﻤﺎﻳﻞ ﭘﻴﺪا ﻛﺮده و ﻣﺠﺴﻤﻪاش ﻫﻤﻪ ﺟﺎ دﻳﺪه ﻣﻲﺷﻮد.
ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ زردﺷﺖ آﻧﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻪ او ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻲدﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮم ﺧﺪاي ﻣﺠﺮد
ﭘﺎورﻗﻲ:
) (1ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﻤﺪن اﻳﺮاﻧﻲ ،ﺑﻪ ﻗﻠﻢ ﺟﻤﻌﻲ از ﺧﺎورﺷﻨﺎﺳﺎن ،ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺟﻮاد ﻣﺤﻴﻲ ص .94اﻳﻀﺎ ﻫﻤﺎن ﻛﺘﺎب،
ﺗﺮﺟﻤﻪ دﻛﺘﺮ ﻋﻴﺴﻲ ﺑﻬﻨﺎم ،ص .89
) (2ﻣﺰدﻳﺴﻨﺎ و ادب ﭘﺎرﺳﻲ ،ص .198
ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﺔ ﺳﺎﻳﺖ ﻧﺴﻴﻢ ﻣﻄ ﻬﺮ 187
www.nasimemotahar.com
ﻟﻄﻔ ًﺎ ﻧﻮاﻗﺺ اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ و ﺧﻄﺎﻫﺎي ﺗﺎﻳﭙﻲ را اﻃﻼع دﻫﻴﺪ.
